Samenvatting:


De Dark Rock Pro 4 is een krachtige, stille processorkoeler met een focus op net wat luxere fysieke indrukken dankzij de geheel zwarte coating op alle delen. Daar hangt echter wel een meerprijs aan. Meerprijs is echter te overzien vergeleken met waterkoeling en een zwart uitgevoerde NH-D15 of waterkoeling bijvoorbeeld, en je krijgt er toch een indrukwekkend ogende koeler voor terug. Hij is ook meer dan eenvoudig te installeren, laat verder geen steken vallen, maar kan op mainstream platformen ook zijn spierballen niet echt laten werken. Voor Socket 1151 of AM4 builds zouden we dan ook naar de Dark Rock 4 kijken, deze is echt voor de zware jongens op X299: 8,5/10.


be quiet! Dark Rock 4 Pro review


Vandaag is een grote dag voor be quiet! vermoeden wij, want de twee ‘grote jongens’ uit hun luchtkoeler assortiment worden vervangen door nieuwe modellen. Zowel de Dark Rock als de Dark Rock pro zijn inmiddels aan hun vierde iteratie toe waarbij in dit geval vooral wat kleine zaken worden aangepast maar in grote lijnen niet van de stabiele basis van hun voorgangers wordt afgeweken. Iets meer koelcapaciteit, iets efficiënter, iets makkelijker te installeren, maar vooral nog steeds altijd erg dik om te zien.

In deze review bespreken we de Dark Rock Pro 4. Gelijktijdig zal een review van de Pro 4 beschikbaar komen. Adviesprijzen zijn 73 en 87 euro respectievelijk.

Specificaties





Uitpakken, bouw en features


Doosje:


In het doosje: een heatsink met de ventilatoren er standaard op, accessoires in doosjes, en vervolgens weer in zakjes verdeeld tussen Intel en AMD. Prima.



Net als zijn iets kleinere broertje valt dit model binnen de de Dark Rock serie, de hoogst gepositioneerde binnen be quiet! (gevolgd door Shadow, en Pure). Dat we hele dikke, geheel zwart afgewerkte koelers zouden tegenkomen wisten we natuurlijk wel. In de XXL Pro uitvoering natuurlijk niet minder indrukwekkend dan in de wat meer gangbare non-Pro uitvoering, maar voor ieder wat wils.




Het koelblok is ook geheel zwart gecoat, ook hier mikt be quiet! duidelijk op visuele pracht.




Onderop zien we ook een knappe uitstraling, al zien je daar natuurlijk later maar zelden wat van terug, het is toch even genieten.



En hier draait het natuurlijk om: de toch net even wat luxere afwerking bovenop, of althans wat ervoor zorgt dat je systeem met zo’n beest luxer oogt dan met een meer typisch model.



Ter vergelijking: naast zijn kleinere broertje, de Dark Rock 4.



Montage


Montage van be quiet! was in de regel redelijk in orde, maar werd overtroffen door de meest eenvoudig installerende concurrenten en zeker de laatste generatie koelers maakte het leven van de consument nog wat makkelijker. Be quiet! heeft echter weer een stap vooruit weten te maken. We lopen het proces door:

Kies één van de boekjes in een taal van jouw keuze, afhankelijk van hoe lastig je het jezelf wilt maken.


Schroefjes klem je vast in de backplate door het ringetje er aan de andere kant op te drukken. Backplate achterhet moederbord, vastschroeven, en vervolgens schroef je de brackets daar weer op.






De crossbar valt precies onderin de koeler, en die schroef je met twee schroeven en de meegeleverde schroevendraaier weer vast op het moederbord. Daarvoor moet je eerst even de dopjes van de bovenkant draaien en de middelste fan eruit zodat de schroevendraaier erin kan, maar dit zorgt wel voor een uitstraling bovenop die niet door gaatjes afgebroken wordt terwijl de installatie ook makkelijk blijft. Allemaal eenvoudig genoeg, hooguit dat die crossbar wellicht standaard op de koeler had kunnen zitten voor één stapje minder, maar verder een eitje om te installeren.







We zien de Dark Rock Pro 4 boven het gehele geheugen hangen, al is er meer dan genoeg ruimte voor de meeste gangbare geheugenmodules. Extreem dik RGB geheugen wellicht niet, maar daar zie je toch niets meer van dus waarom zou je.


Overlap van expansiesloten is geen sprake van.


Fan niet vergeten terug te schuiven, kabels met de splitter aansluiten, en klaar.



Testmethode


We blijven vanaf heden volledig trouw aan onze nieuwe Intel Core i7-8700K setup in combinatie met de ASUS ROG Z370 Maximus X Hero en onze trouwe Seasonic Focus Plus Gold Platinum Plus Titanium Ultra nogwat, ik kan de namen niet bijhouden soms. Het liefst wil je zo veel mogelijk op één platform blijven, maar nu 6 cores het nieuwe mainstream is, met een hoger gebruik tot gevolg, is die stap ons inziens toch echt praktisch relevanter dan vast te houden aan de Intel Core i7-7700K. We zijn nu zo ver dat we een goede, rotsvaste setting hebben voor de temperaturen en geluidsproductie, we hebben lang zitten knutselen wat voltages betreft, afstelling van kleine details in de bios en het opzetten van een geheel vaste opstelling die zowel wat luxere koelers als instappers kan vergelijken, en het is nu vooral een kwestie van koelers (her)testen om de lijst weer zo lang te krijgen als voorheen. De meer nauwkeurige resultaten zijn het m.i. echter waard.

Alle instellingen staan vast zoals voorheen, minimaal 20 minuten burn-in op welk moment we normaliter al steady-state hebben bereikt voor deze processors, en vervolgens meten we het gemiddelde over een periode van 15 minuten. Dit op een open testbench, zonder verdere koeling aanwezig, en genormaliseerd naar de kamertemperatuur; dit kan je binnen een paar graden afwijking zonder problemen normaliseren. Enkele uren tot een dag later en de nodige burn-in verder, herhalen we de test voor een grotere betrouwbaarheid.

Nadat beide tests tweemaal zijn uitgevoerd wordt elke koeler opnieuw gemonteerd om eventuele fouten van onze kant bij monteren uit te sluiten. Afwijkingen die we daar tot dusver zien zitten meestal (mits we onze taak goed doen) in de tienden van graden tot hooguit één graad Celcius. Resultaten binnen 1 C van elkaar kan je dus als meting-technisch gelijkwaardig beschouwen en hanteren wij dan ook als maximaal gewenste afwijking tussen de meetmomenten, anders begint het proces opnieuw totdat we een resultaat hebben dat we betrouwbaar reproduceren. Heel praktisch bekeken kan je jezelf ook afvragen wat een verschil van 3, 5, of soms nog wel meer graden nu echt uit maakt in je build, maar dat neemt niet weg dat we daar termen als ‘beter’ en ‘minder’ met overtuiging kunnen toepassen.

Ter info: een open testbench is in de regel niet beter dan een goede case. Een case met zeer goede airflow laat normaliter een iets betere prestatie zien, een case met matige tot slechte kan de temperaturen iets tot flink laten oplopen. Een open bench test is daarmee dus redelijk accuraat voor menig ’typisch’ degelijk tower systeem, maar blijf altijd nadenken over de gevolgen van jouw andere hardware.

Verder, onthoud ook dat synthetische tests aanmerkelijk zwaarder zijn dan typische game tests, vooral vanwege de consistentie van de belasting; een typische game geeft geen constante 100% load. Goede resultaten in synthetische tests geeft dus bepaalde zekerheden voor praktische applicaties. Hou daarbij wel rekening dat de ene CPU de andere niet is en dat variabelen als case airflow, warme grafische kaarten, of een kacheltje op je bureau in de winter ook invloed kan hebben. Je kan resultaten tussen verschillende reviews dus niet uitwisselen, noch garantie claimen dat jij bepaalde temperaturen die wij halen ook haalt. Dit is primair een vergelijking tussen koeloplossingen, zij het met praktische insteek.



[anchor=e][/anchor]

Testresultaten


De resultaten met alle ventilatoren, pompen, en wat moderne koelers dan ook wel niet kunnen bedenken vol open:


Hij blijft grote units als de Fuma en Ninja net voor, net als de 240mm AIO van Cooler Master, en blijft aan de andere kant net achter de uitstekende NZXT Kraken X62 en tevens net achter de Noctua NH-D15 in vol Chromax ornaat. Dat laatste zal voor be quiet! wellicht net even minder leuk zijn, want dat lijkt toch de meest voor de hand liggende concurrent. De verschillen zijn echter erg klein, en we mogen de hele bovenste helft van onze grafiek tot de top van de markt benoemen.


Op volle toeren is hij ook één van de stillere in de test, tussen de NH-D15 en Fuma in. Zijn single-fan broertje blijft zoals was te verwachten nog wat stiller


Brengen we de geluidsproductie van alle koelers boven de 40dBA terug naar 40,0 dan zien we weinig veranderen. Enkel de gigantische Ninja 5 blijft hem dan voor (maar die komt nauwelijks boven de 30 dBA uit) en de Noctua NH-D15 blijven hem nog voor.

Uiteraard kijken we met een scheef oog naar de Dark Rock 4, de non-Pro versie, die een stuk goedkoper is en geen gek groot gat laat vallen. Het is een terechte vraag bij setups met de Intel Core i7-8700K wat de meerwaarde van een echte XXL koeler nu is en of je wel genoeg energie verstookt om de theoretische grotere koelcapaciteit te benutten. We tonen dus stiekem een beetje aan dat de Pro 4 vermoedelijk pas echt tot zijn recht gaat komen bij de meest high-end processoren.

Wellicht overbodig om toe te voegen: maar met een standaard PWM fan profiel is de minimale geluidsdruk echter zeer beperkt. Niets weerhoudt je ervan om met slechts een paar honderd RPM een onhoorbare build neer te zetten met deze koeler.




Conclusie


Net als zijn kleinere broertje is de Dark Rock Pro 4 een indrukwekkende koeler. Aardig stil zelfs op volle toeren, onhoorbaar op elke praktisch waarschijnlijke PWM instelling en met vervolgens meer dan genoeg koelcapaciteit om een licht overclockte Intel Core i7-8700K op zijn dooie gemak op hele bescheiden temperaturen te houden. Eigenlijk is de Pro 4 daar dik overkill en zal je pas echt profiteren van de extra heatpipe, koeloppervlak en fan bij een high-end X299 build, iets wat we niet binnen onze scope hebben.

En dat is vermoedelijk waar voor veel mensen de schoen een beetje zal wringen; op dit soort processoren is een Dark Rock 4 eigenlijk meer dan genoeg, en daar profiteer je ook van een hele dikke uitstraling; in mijn optiek nog een beter gebalanceerde gezien de Pro 4 praktisch elk ‘dik’ moederbord als een klein rotplankje doet ogen. Zoals met veel XXL koelers hoef je dik RGB geheugen niet aan te schaffen, want ondanks dat de Dark Rock Pro 4 flink ruimte laat voor geheugen onder zijn voorste ventilator zal je daar weinig meer van zien.

Naast de twee grootste concurrenten vindt hij ook duidelijk zijn eigen plekje. De Ninja 5 is nog wat efficienter en goedkoper, maar be quiet! wint het wel op visuals en afwerking. Vergeleken met de Noctua NH-D15 moeten de Duitsers (be quiet!) hun meerdere in de kolos uit Oostenrijk nipt erkennen, maar mocht je voor de dikke zwarte uitvoering gaan loopt de prijs daar zo extreem op dat die 2,5 graden bij gelijke geluidsproductie je wel heel veel waard moeten zijn. De Dark Rock Pro 4 wint dus niet wat efficientie betreft, maar biedt wel een interessante balans tussen zeer goede prestaties en aantrekkelijke visuals. Voor een grote koeler is de installatie ook prima, met de kanttekeningen dat een dergelijk ‘prima’ inmiddels wel de industrie standaard is.

Ga je voor een HEDT platform en spreekt de uitstraling aan dan weet je waar je moet zijn. Zoek je vooral een dikke koeler voor je volgende pc met meer gangbare Intel Core i7 of Core i5, zelfs met overclock? Dan zouden we toch even bij de Dark Rock 4 gaan spieken, want die doet hier op dergelijke processoren, en wat betreft visuals (althans in onze optiek), nauwelijks voor onder.



Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Over Stephan
Stephan en Nada kennen elkaar dankzij online gaming en een liefde voor toffe tech. Tegenwoordig houden zij elkaar bezig met maken van reviews van computer hardware. Hun doel: Uitgebreide reviews die je een realistisch beeld geven van wat je van het product mag verwachten.