Samenvatting

Dit is ons tweede Leopold toetsenbord en wederom zijn we echt onder de indruk: oersolide, nette PBT caps, Cherry MX switches, een dempende laag en leverbaar in verschillende kleurstellingen en form factors. De meeste prijzige mechs zijn solide en netjes afgewerkt, maar de bouw van dit beest is van een ander niveau. Veel meer kan je niet verwachten van een toetsenbordfabrikant die op degelijkheid en no-nonsense richt boven RGB-feestjes. Relatief onbekend, maar wel mooie spullen die ‘gewoon’ in reguliere webshops te vinden zijn: 9/10.

Leopold FC660M PD review

Enkele maanden geleden maakten we kennis met Leopold, die met hun FC900R echt een dijk van een toetsenbord voor onze neuzen neerlegde. Niks verlichting of flashy gedoe, maar gemaakt van kunststof waar ik nog geen millimeter speling in kon krijgen (en we benne geen watje), prachtige keycaps, en met het voordeel dat die producten nu gewoon in Nederlandse shops te koop zijn; import blijft toch altijd een risico met BTW en garantie.

Vandaag volgen we de review van dat full size model op met een kleinere variant uit de stallen van Leopold: de 66-key FC660M PD. Beschikbaar in verschillende Cherry MX switches en kleurstellingen, waarbij wij vandaag een klassiek beige kleurtje hebben. Voel ik mij extra oud vandaag. Prijskaartje? 119 euro.

Het is de moeite waard te vermelden dat de FC660 ook in een Topre-variant bestaat, deze zal vermoedelijk echter niet direct naar Nederland komen. Voor de echte liefhebber echter…

Specs

De specs op de Internationale site zijn wat beknopt, maar begrijpelijk:

Meer informatie halen we van de Koreaanse website, al wordt het dan wat lastiger. Dit snappen we nog: Cherry stabilizers zijn goed.

Dit ook, vermoedelijk Koreaans voor ‘geluidsdempende laag’ inside:

Nu wordt het lastig. Wellicht dat het een aerodynamisch bord is? 😉

We laten de rest van de onbegrijpelijke productpagina even voor wat hij is, en gaan verder met het bord zelf.

Uitpakken, bouw en features

Opvallend klein doosje, iets wat vrouwlief ‘bier’ noemt for scale. Prima doosje, maar we zullen het geen verwenverpakking noemen.

En daar is het bordje. Over de kleurstelling valt natuurlijk te discussieren, maar wat je op de foto niet zo duidelijk ziet is hoe briljant stevig dit monster is. Met geen geweld krijg je het frame ingedrukt, bijvoorbeld als je in het midden over de lange zijde probeert te knijpen. Kwalitatief een topmodel in onze toetsenbordcollectie.

We doen een rondje. Beetje branding op e voorzijde, voor de rest weinig opvallends, het is echt een functioneel product welke enkel echte liefhebbers zal opvallen.

Er zit een passend beige kabel bij, al zal de liefhebber daar ook wat anders voor bedenken. Wel apart is de keuze voor Mini USB, dat zou tegenwoordig toch gewoon USB Type-C mogen zijn. Wel steviger dan micro USB overigens, dus dat vinden we dan weer niet heel erg.

De FC660M PD heeft een soort-van 60% layout. Geen f-keys, die zitten verborgen als secundaire features onder de cijfertoetsen, geen numpad, navigatiekeys verborgen aan de rechterzijde, maar er is wel gekozen om de pijltjestoetsen in tact te houden, tevens zit er nog een Insert en Delete knop op. Voor een aantal doeleinden toch net wat praktischer dan een echte 60% ten koste van een centimeter of 2.

Met de keycap puller krijgen we onze Cherry MX Blue’s te zien, blijf fan van het gevoel overigens maar het geluid is niet voor iedereen. De keuze voor Cherry stabilizers is ook iets wat we prefereren boven de andere oplossingen. De keycaps zijn ook echt top. Doubleshot pbt, even goed uitzonderlijk stevig. De winst van dikke PBT caps zitten natuurlijk in de lange termijnervaring, maar PBT als technologie is gewoon bewezen.

Over Cherry MX switches

Er is inmiddels zo veel geschreven en gezegd over de Cherry MX mechanische switches dat het overbodig voelt om er nog al te diep op in te gaan. Wanneer ik geen test toetsenbord onder mijn vingers heb ligt er een Corsair K95 Platinum met Cherry MX Brown’s (Brown als capabele balans tussen type werkzaamheden en gaming) en een Cooler Master Trigger-Z eveneens met MX Browns. Nu zijn er genoeg alternatieven voor Cherry tegenwoordig waarvoor het nodige te zeggen valt, zo is Logitech’s Romer-G iets stiller (maar niet stiller dan een MX Silent), zijn Kailh’s wat goedkoper, Gaterons zijn wat goedkoper en doen er nauwelijks voor onder, en de vele nieuwe optische switches hebben als voordeel dat ze bijvoorbeeld waterdicht zijn of analoog kunnen functioneren, maar het originele Cherry gevoel klopt nog altijd als een bus en blijft een veilig uitgangspunt.

Het is ook zo dat de bouwkwaliteit van een toetsenbord wel degelijk doorwerkt op de ervaring, dus een tank-mech als dit zal normaliter een net wat stuggere aanslag behouden vanwege het ontbreken van welke flex dan ook. Gaat het je puur om type comfort dan is het raadzaam je niet enkel op ‘heeft Cherry MX switches’ blind te staren.
Ervaren mech fanaten hoeven wij niets te vertellen, maar voor nieuwkomers zijn Cherry MX switches nog altijd een veilig uitgangspunt. Verschillen zitten in de nuance, en zeker voor nieuwkomers die nog niet vastgeroest zitten aan een specifieke switch is de vrijheid van keuze nog ruimer, maar je overweegt een mechanical voor een goede aanslag en Cherry switches blijven dan een goed uitgangspunt wat kwaliteit betreft.

Welke switch de juiste is blijft een veelvoorkomende vraag die niet eenzijdig te beantwoorden is. Wij hebben hier de MX Blue met hele fijne ‘click’ onder de vingers, maar het geluid kan als storend worden ervaren en het mechanisme erachter is normaliter niet ideaal voor snelle FPS games. Rode switches zijn normaliter gewenst voor gaming, waarbij de lichte en liniaire aanslag daar goed tot zijn recht komt, maar typisten missen daar veelal het gevoel van het actuatiemoment van je aanslag. MX Brown zien we het meest voor een goede reden: dat is een beetje het beste van beide werelden, zonder significante consequenties. Nogmaals zullen wij switch fanaten niets hoeven te vertellen, maar als nieuwkomer in mech-land die zowel typen als gamen zouden we even naar MX Brown kijken. Gaat het je echter puur om type gevoel, maakt meer geluid niet uit en zijn FPS games niet jouw ding? MX Blue is heerlijk, punt.

In de praktijk

We haalden het hierboven al even aan, maar de praktijkervaring is zoals was te verwachten die van een heel, heel degelijk toetsenbordje. De combinatie degelijke bouw, degelijke switches en degelijke caps maakt ook deze Leopold een sterke kandidaat voor de vele ‘premium’ non gaming bordjes, denk bijvoorbeeld aan de Ducky modellen. Even goed heel mooi spul, maar de bouwkwaliteit van de twee Leopolds die we hier hebben is toch wel weer een stap omhoog. Feitelijk is dit gewoon wat typen hoort te zijn, en dat is bijzonder prettig.

Minder prettig is het feit dat de handleiding in het Koreaans is, want daar snapt de review boer natuurlijk geen ene babi pangang of nummer 34 van (grapje). Ook de Engelstalige site van Leopold biedt weinig soelaas. Het was even zoeken op de Koreaanse site omdat de FC990R tegen mijn gedachten in wel een media functionaliteit bleek te bevatten, maar dit model schijnbaar (tot zover ik heb kunnen achterhalen) niet. Wel heb je wat secundaire functionaliteit zoals deels al op het bord geprint, en kan je met de switch onderop de Windows, Control, Caps Lock, FN en Alt knoppen virtueel van positie verschuiven.

Veel valt er niet over te vertellen lijkt het, want zaken als software komen bij dit model ook niet om de hoek kijken. Het is een werkpaard, niets minder. Enkel hetzelfde minpuntje als bij zijn grote broer kwam naar voren. De pootjes bieden een uitstekende grip waardoor het bord geen kant op gaat als je er normaal op werkt, maar yours truly heeft regelmatig de neiging om het bord even te verschuiven op tafel, en wanneer je dan hard genoeg drukt om de pootjes in beweging te krijgen schuiven ze niet, maar klappen ze in. Uiteraard op te lossen door het bord plat te leggen, of gewoon niet te verschuiven, maar toch; als je gewend bent veel met je bord naar voren en achteren te schuiven dan valt het op.

Conclusie

Net als bij de FC900R is dat inklappen van de pootjes bij een stevige diepte-verschuiving eigenlijk ook het enige minpuntje wat we kunnen bedenken, want ook dit is alleen een dijk van een ramplank en ook hier ligt aandacht op alle relevante aspecten van kwaliteit. Het frame is ongelofelijk solide, de interne bouw is ontzettend goed, de switches zijn nog altijd de veilige keuze, en de keycaps behoren tot de absolute top. Hij is relatief wat duurder dan zijn FC900R broertje gezien er maar een paar euro tussen zit en je significant minder switches krijgt, maar we moeten ook opmerken dat het aanbod aan echt compacte borden als dit dramatisch slecht is; dat geeft wat ademruimte. 119 euro is niet weinig, maar voor een product dat je ‘gewoon’ in de winkel kan halen zonder import perikelen en met garantie is het echt niet gek.

Feature technisch lijkt het gek, want voor dit geld koop je ook modellen met media keys of verlichting, maar kwalitatief is dit gewoon niet te vergelijken met alles waar ook maar de geur van ‘gaming’ aan zit. Helemaal perfect is hij niet, want naast de iets te makkelijk inklapbare pootjes (bij verticaal verschuiven) als gevolg van de immense grip hadden we liever een USB Type-C aansluiting gezien en een engelstalige handleiding met korte beschijving van de secundaire functionaliteit, maar die kunnen we onder de noemer ‘te overzien’ parkeren. Dat dit bord met MX Blue switches wel luid is moeten we natuurlijk ook even inkoppen, maar dat hoort ook bij de switch. Solide materialen dempen het bottomen van elke aanslag, maar stil is gewoon anders.

Hoewel positief dat de Leopold FC660M PD in meerdere kleurstellingen en met tal van switchtypes bestaat, inclusief de zeldzame en prijzige Topre switches, moeten we ook opmerken dat de keuze in regulier Nederlands kanaal zo extreem nog niet is. Vermoedelijk als gevolg van terughoudendheid (eerst zien dat dit soort modellen aanslaan), dus wellicht dat daar meer verandering in komt naar mate meer mensen Leopold weten te ontdekken. Dat zou in elk geval terecht zijn, want zoals eerder aangegeven: dit zijn producten die laten zien hoe typen zou moeten zijn.

Net als zijn broer dus niet het meest flashy bordje ooit, daar zijn de gaming-RGB modellen voor, maar de kwaliteit van deze Leopold borden en bijbehorende keycaps zijn ontegenzeggelijk van het hoogste niveau. De liefhebber van een echt kwalitatief hoogstaande, no-nonsense ramplank zal hier gelukkig van worden.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: